γράφει η Μαρία Λυσάνδρου, δημοσιογράφος Υγείας
Είναι απόλυτα φυσιολογικό κάποιος να νιώθει στεναχωρημένος λόγω μιας ήττας ή μιας σειράς λαθών κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Απόλυτα φυσιολογικό. Το πρόβλημα αρχίζει όταν ο αθλητής δεν μπορεί να ξεπεράσει το γεγονός, μένοντας κολλημένος σε αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα. Ή χειρότερα: όταν αρχίσει λόγω μιας ήττας να αμφιβάλλει για τον εαυτό του.
Τέτοιες παρατεταμένες αρνητικές αντιδράσεις μπορούν να μετατραπούν σε ένα πνευματικό και ψυχολογικό βάρος, το οποίο σιγά-σιγά θα αρχίσει να επηρεάζει την απόδοση και την αποτελεσματικότητα του αθλητή. Και αν δεν μπορέσει να «τις ξεχάσει», θα δει στο μέλλον τον εαυτό του να επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη ξανά και ξανά.
Ωστόσο, το να «αφήσει πίσω του» κανείς μια ήττα, δεν σημαίνει απλά να ξεχάσει τον προηγούμενο κακό αγώνα. Σημαίνει ότι επιλέγει συνειδητά να εστιάσει την προσοχή του αλλού. Στόχος είναι ο αθλητής να μπορέσει να προσπεράσει το δυσάρεστο γεγονός και να εστιάσει στον επόμενο αγώνα σκεπτόμενος αισιόδοξα.
Ο John Salley, πρώην παίκτης του ΝΒΑ, τρεις φορές πρωταθλητής με τρεις διαφορετικές ομάδες, είχε δηλώσει μετά από μια ήττα των Cleveland Cavaliers στην τελική φάση του πρωταθλήματος: «Δεν διάβασα τα αθλητικά στην εφημερίδα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να τα διαβάζει ένας επαγγελματίας αθλητής. Εκεί αναφέρεται απλώς τι έχει ήδη γίνει, οπότε δεν υπάρχει κανένα νόημα να τα αναμασάς – ήδη τα αναμασάς εσύ μέσα στο μυαλό σου…».
Τέτοιες παρατεταμένες αρνητικές αντιδράσεις μπορούν να μετατραπούν σε ένα πνευματικό και ψυχολογικό βάρος, το οποίο σιγά-σιγά θα αρχίσει να επηρεάζει την απόδοση και την αποτελεσματικότητα του αθλητή. Και αν δεν μπορέσει να «τις ξεχάσει», θα δει στο μέλλον τον εαυτό του να επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη ξανά και ξανά.
Ωστόσο, το να «αφήσει πίσω του» κανείς μια ήττα, δεν σημαίνει απλά να ξεχάσει τον προηγούμενο κακό αγώνα. Σημαίνει ότι επιλέγει συνειδητά να εστιάσει την προσοχή του αλλού. Στόχος είναι ο αθλητής να μπορέσει να προσπεράσει το δυσάρεστο γεγονός και να εστιάσει στον επόμενο αγώνα σκεπτόμενος αισιόδοξα.
Ο John Salley, πρώην παίκτης του ΝΒΑ, τρεις φορές πρωταθλητής με τρεις διαφορετικές ομάδες, είχε δηλώσει μετά από μια ήττα των Cleveland Cavaliers στην τελική φάση του πρωταθλήματος: «Δεν διάβασα τα αθλητικά στην εφημερίδα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να τα διαβάζει ένας επαγγελματίας αθλητής. Εκεί αναφέρεται απλώς τι έχει ήδη γίνει, οπότε δεν υπάρχει κανένα νόημα να τα αναμασάς – ήδη τα αναμασάς εσύ μέσα στο μυαλό σου…».
Για να προχωρήσει κανείς μπροστά, θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον προηγούμενο αγώνα απλά ως μια «υποσημείωση» στη χθεσινή εφημερίδα. Μέχρι εκεί. Το κλειδί είναι να μπορέσει ο αθλητής να αξιολογήσει την απόδοσή του, ώστε να μπορέσει να εκπονήσει ένα μελλοντικό σχέδιο δράσης, μαθαίνοντας από τα λάθη του:
• Εσωτερική διαβούλευση: Μπορεί να καθίσει και να «συζητήσει» με τον εαυτό του, να ξαναθυμηθεί τα λάθη που έγιναν, να τα αξιολογήσει. Μπορεί να πάρει και σημειώσεις. Έτσι θα βοηθηθεί στο τι θα πρέπει να αποφύγει την επόμενη φορά.
• Συζήτηση με τους συμπαίκτες: Αν ο αθλητής ανήκει σε ομάδα, μπορεί να κάνει ψύχραιμα με τους συμπαίκτες του μια post-game ανάλυση. Δεν χρειάζεται να ρίχνει ο ένας στον άλλον το φταίξιμο. Το βασικό είναι να δει ο καθένας την οπτική των άλλων συμπαικτών του και να ακούσει τις διαφορετικές απόψεις, ώστε να βρεθεί τελικά τι έφταιξε. Και όλοι μαζί, συνεργατικά, να δουν πώς μπορούν αυτό να το βελτιώσουν.
• Συζήτηση με τους συμπαίκτες: Αν ο αθλητής ανήκει σε ομάδα, μπορεί να κάνει ψύχραιμα με τους συμπαίκτες του μια post-game ανάλυση. Δεν χρειάζεται να ρίχνει ο ένας στον άλλον το φταίξιμο. Το βασικό είναι να δει ο καθένας την οπτική των άλλων συμπαικτών του και να ακούσει τις διαφορετικές απόψεις, ώστε να βρεθεί τελικά τι έφταιξε. Και όλοι μαζί, συνεργατικά, να δουν πώς μπορούν αυτό να το βελτιώσουν.
Η ήττα «χτίζει» τον χαρακτήρα των παιδιώνΜπορεί η ήττα να αποδειχθεί θετική για ένα παιδί και τους γονείς του;
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι μια αθλητική ήττα επιτρέπει στα παιδιά να μάθουν από την αποτυχία. Η συχνή ήττα σε κάνει να φιλοσοφείς τις καταστάσεις, ενισχύει τη συντροφικότητα και την ιδέα των σπορ ως μιας σειράς από σταδιακά αυξανόμενες νίκες. Η ομάδα μπορεί να τα πηγαίνει… χάλια, αλλά οι συμπαίκτες ενδυναμώνουν τη μεταξύ τους σχέση φορά τη φορά.
Η αθλητική ψυχολόγος Caroline Silby υποστηρίζει ότι το πραγματικό προβλημα σε κάποιες συνεχόμενες ήττες σχετίζεται με τη συμπεριφορά των γονέων. Το να πιέζεις συνεχώς το παιδί σου να νικήσει, τελικά θα του κάνει κακό. Και όχι μόνο ως παιδιού – ενδεχομένως και ως μελλοντικού αθλητή. Αν οι γονείς σε μια κακή στιγμή αρχίζουν να κακολογούν τους «μη ταλαντούχους» συμπαίκτες του παιδιού τους ή υπερθεματίζουν πάνω σε μια ήττα, τότε καταστρέφουν το όλο νόημα τού να είναι κανείς μέλος σε μια ομάδα: την αίσθηση του ανήκειν.
Είναι παρατηρημένο, λέει η Caroline Silby, ότι οι αθλητές που έχουν αναπτυγμένο αυτό το αίσθημα του ανήκειν σε μια ομάδα και της συναδελφικότητας, είναι λιγότερο στρεσαρισμένοι και διαθέτουν μεγαλύτερη αυτο-εκτίμηση. Και μια ήττα, αν τη διαχειριστεί κανείς σωστά, μπορεί τελικά να ενισχύσει και τους δύο αυτούς παράγοντες.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι μια αθλητική ήττα επιτρέπει στα παιδιά να μάθουν από την αποτυχία. Η συχνή ήττα σε κάνει να φιλοσοφείς τις καταστάσεις, ενισχύει τη συντροφικότητα και την ιδέα των σπορ ως μιας σειράς από σταδιακά αυξανόμενες νίκες. Η ομάδα μπορεί να τα πηγαίνει… χάλια, αλλά οι συμπαίκτες ενδυναμώνουν τη μεταξύ τους σχέση φορά τη φορά.
Η αθλητική ψυχολόγος Caroline Silby υποστηρίζει ότι το πραγματικό προβλημα σε κάποιες συνεχόμενες ήττες σχετίζεται με τη συμπεριφορά των γονέων. Το να πιέζεις συνεχώς το παιδί σου να νικήσει, τελικά θα του κάνει κακό. Και όχι μόνο ως παιδιού – ενδεχομένως και ως μελλοντικού αθλητή. Αν οι γονείς σε μια κακή στιγμή αρχίζουν να κακολογούν τους «μη ταλαντούχους» συμπαίκτες του παιδιού τους ή υπερθεματίζουν πάνω σε μια ήττα, τότε καταστρέφουν το όλο νόημα τού να είναι κανείς μέλος σε μια ομάδα: την αίσθηση του ανήκειν.
Είναι παρατηρημένο, λέει η Caroline Silby, ότι οι αθλητές που έχουν αναπτυγμένο αυτό το αίσθημα του ανήκειν σε μια ομάδα και της συναδελφικότητας, είναι λιγότερο στρεσαρισμένοι και διαθέτουν μεγαλύτερη αυτο-εκτίμηση. Και μια ήττα, αν τη διαχειριστεί κανείς σωστά, μπορεί τελικά να ενισχύσει και τους δύο αυτούς παράγοντες.
ΠΗΓΕΣ:https://bothsidesofthetable.com/embrace-your-losses-they-will-make-you-stronger-e996a9324c47http://www.peaksports.com/sports-psychology-blog/how-to-handle-losing-in-sports/https://www.washingtonpost.com/news/parenting/wp/2016/10/26/how-losing-at-sports-even-all-the-time-can-be-good-for-kids/?utm_term=.4929c9d96670
